
काठमाडौं । नेपाल संवत् ११४६ आज देशभर विविध कार्यक्रमसहित मनाइँदैछ । नेवार समुदायले यस संवतलाई नयाँ वर्षका रूपमा विशेषरूपमा मनाउने गर्छन् ।
राष्ट्रिय विभूति शंखधर साःख्वाले वि.सं. ९३७ (ई.सं. ८८०) मा गरिब जनताको ऋणमोचन गरी नेपाल संवत्को सुरुआत गर्नुभएको थियो । लिच्छविकालका राजा राघवदेवको शासनकालमा सुरु भएको यो संवत् पृथ्वीनारायण शाहको शासनकालसम्म मौलिक राष्ट्रिय संवत्का रूपमा प्रचलनमा थियो, लुम्बिनी बौद्ध विश्वविद्यालयका पूर्वउपकुलपति डा. त्रिरत्न मानन्धरले बताए ।
वि.सं. २००७ मा प्रजातन्त्र स्थापना भएपछि नेपाल संवत्लाई राष्ट्रिय मान्यताका लागि अभियान सुरु भएको थियो । काठमाडौँ, ललितपुर, भक्तपुर, बनेपा, धुलिखेल, दोलखा भीमेश्वरलगायत क्षेत्रमा नेवार समुदायले आज नयाँ वर्षका रूपमा यो पर्व उत्सवपूर्वक मनाइरहेका छन् ।
गरिबको ऋणमोचन गरी सामाजिक सेवाको उदाहरण प्रस्तुत गरेका शंखधर साःख्वालाई २०५६ सालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईले राष्ट्रिय विभूति घोषणा गरेका थिए । पछि २०६५ सालमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेपाल संवत्लाई राष्ट्रिय मान्यता दिने घोषणा गरेका थिए ।
कात्तिक कृष्ण औँसीका दिन बहीखाता बन्द गरी शुक्ल प्रतिपदाका दिन नयाँ बहीखाताको सुरुआत गर्ने परम्परा आज पनि काठमाडौँमा निरन्तर चलिआएको छ ।